Ervaringen met ouderenzorg in Friesland in de huisartsenpraktijk

Deze zomer hebben alle regioadviseurs van ROS Friesland gesprekken gevoerd met huisartspraktijken in hun eigen regio om een indruk te krijgen van de actuele stand van zaken betreffende ouderenzorg. Met als aandachtspunten: hoe is de zorg voor ouderen vormgegeven in hun eigen praktijk, wat is hun visie, wat zijn hun ervaringen, successen en knelpunten, hoe bekend is het zorgpad Kwetsbare Ouderen? En wat is nog nodig om goed voorbereid te zijn op de toenemende vergrijzing en extramuralisering?

Er zijn 14 gesprekken gevoerd met huisartsen en/of praktijkondersteuners en met enkele praktijkmanagers, die voor meerdere praktijken werken. Vier van de 14 praktijken hebben de module Kwetsbare Ouderen van de Friesland Zorgverzekeraar niet aangevraagd. De andere praktijken hebben daar wel mee gewerkt of zijn er nog mee bezig.

Een greep uit de bevindingen

• Er zijn succesvolle werkwijzen ontwikkeld, o.a. voor het organiseren van een MDO en de geriatrische polyfarmacie-check.
• Samenwerking lijkt aanzienlijk gemakkelijker te gaan bij fysieke nabijheid, bijvoorbeeld thuiszorg en de huisartsenpraktijk in hetzelfde pand.
• Veel praktijken die werken met de module Kwetsbare Ouderen hebben nog niet alle onderdelen geïmplementeerd (zorgbehandelplan, casemanagement, MDO).
• Het Zorgpad Kwetsbare Ouderen is bij de helft van de geïnterviewden in meer of mindere mate bekend.
• Enkele huisartsen die geen gebruik maken van de module geven aan dat in hun visie huisartsenzorg individuele zorg is, waarbij geen doelgroepengerichte benadering en gestandaardiseerde zorg past. Ook is als reden om niet te werken met de module aangegeven dat men een ongewenste verzwaring van organisatorische en personeelstaken verwacht.

Verbeterpunten:

• Geïnterviewden hebben een aantal verbeterpunten aangegeven, binnen de eigen praktijk en daarbuiten (o.a. voor stakeholders, zoals verzekeraar en gemeente). Genoemd zijn onder meer:

  – Meer aandacht voor: Valgevaar, voeding, mondzorg, preventieve inzet op leefstijl ouderen.
  – Bij crisis/spoed/reanimatie is een meer gestructureerde aanpak nodig
  – Meer de specialist ouderengeneeskunde inzetten in de eigen praktijk (uitproberen en evalueren; criteria    ontwikkelen: wanneer is inzet wel/niet zinnig); de geriatrische polyfarmacie-check invoeren

Voor stakeholders

– Meer rekening houden met werkbaarheid voor solisten op het platteland
– Financiering voor inzet specialist ouderengeneeskunde transparanter maken en borgen
– Voorkomen tekort aan specialisten ouderengeneeskunde
– Afstemming van de werkwijze en registratie voor ketenzorg en die voor ouderenzorg (zoals oudere met diabetes)
– Zorgbehandelplan vereenvoudigen en meer samenhangend maken
– Behoefte aan scholing/bijscholingen rond kwetsbare ouderen in Friesland
– Ziekenhuizen Drachten en Sneek hebben geen observatiebedden op geriatrie- Mogelijk toekomstig knelpunt: nu is tijdelijke opname mogelijk in lokaal verzorgingshuis; biedt eveneens een soort hospicefunctie. Geen andere hospicevoorziening in de omgeving, te ver weg van vertrouwde omgeving voor een lokale terminale patiënt. Als verzorgingshuisplaatsen worden afgebouwd ontstaat hier een probleem.
– Geschikte woningen in dorp/wijk nodig, zodat mensen echt langer thuis kunnen blijven.

Vervolg
Het onderzoek heeft nog veel meer aanknopingspunten opgeleverd voor verbeteringsmogelijkheden. Ook kwamen er diverse vragen om tips, voorbeeldmateriaal en ondersteuning bij implementatie en samenwerking.

Intern bekijkt ROS Friesland waarmee we actief aan de slag kunnen gaan (zelf of in samenwerking met anderen) en welke kansen en knelpunten bij andere stakeholders op de agenda horen, die we dan aldaar bespreken.

Onze hartelijke dank aan de mensen van de huisartspraktijken die de tijd hebben vrijgemaakt om belangeloos en openhartig met ons in gesprek te gaan. Wij hebben dit zeer op prijs gesteld.