Een op 7 Friezen is laaggeletterd. En een op 3 heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Hoe moeten we daar mee omgaan in de eerstelijnszorg? Dat was het onderwerp op het jaarlijkse ‘diner pensant’ voor regionale besturen van de eerstelijnsberoepsorganisaties georganiseerd door ROS Friesland.
Schrijnende gevallen door verkeerd begrepen uitleg
Bart Looman, programmamanager bij Pharos gaf een korte inleiding op het onderwerp en toonde sprekende voorbeelden voor de zorg. “Vooral op het gebied van medicijnengebruik zijn er schrijnende gevallen door verkeerd begrepen uitleg bij deze groep mensen”.
Harder of langzamer praten vaak niet de oplossing
Het begint uiteraard bij het herkennen van mensen met laaggeletterdheid. Als zorgverlener kun je dan in een reflex schieten om langzamer of onbewust luider het standaard verhaal te vertellen. In de hoop patiënten zo goed mogelijk te informeren. Bij deze groep kan echter ondersteuning met het juiste beeldmateriaal een veel betere aanpak zijn. Nadruk is hierbij wel op juist beeldmateriaal welke ook bij de doelgroep getest is. Bart Looman geeft aan: “Tekeningen of plaatjes die voor geletterden duidelijk zijn, zijn dat voor laaggeletterden niet altijd. Het vermogen om conceptueel te denken is vaak ook beperkt”.
Heldere filmpjes en overzichtelijke teksten lijken goede manier
Digitale ondersteuning door filmpjes (via You Tube) en Apps is een nieuwe manier om te helpen. De digitale bijsluiter die recent door de KNMP is gelanceerd is hiervan een goed voorbeeld.
De ontwikkeling van meer eHealth (gecertificeerd door beroepsgroepen en getest op de doelgroep) die mobiel toegankelijk is lijkt hierbij een goede weg, ook voor niet-laaggeletterden. Heldere filmpjes en overzichtelijke korte teksten spreken velen van ons aan.
De kern is uiteindelijk om te weten te komen of mensen je goed begrepen hebben. Een van de aanwezigen op het diner pensant gaf een suggestie vanuit de praktijk: “vraag de patiënt wat hij thuis gaat vertellen als ze daar vragen hoe het was en wat je moet doen”.
Kijk ook eens hoe laaggeletterden de zorg ervaren.
Ga terug naar nieuwsoverzicht